Suriye’de yaşanan korkunç hayat standartların düşüşü ve gıda erişim güvensizliğinden dolayı 12 milyon insanın ( Suriye nüfusunun 60% ı demektir) çektiği çileye rağmen Suriye hükümetinin ana müttefiki olan İran’ın hiçbir şekilde yaşam koşullarını iyileştirmeye veya ülkeyi iflas etmekten kurtarmaya yönelik katkısı bulunmamaktadır. Bakılırsa İran bir yandan kendine askeri nüfuz sağlamak, diğer yandan ülkede dini ve kültürü kullanarak yayılmaya odaklanmış durumdadır. Başkent Şam, İran’ın büyük  ilgisini çekiyor, gözlemcilere göre İran, Şiiliği ve Fars kültürünü yayarak kentin kimliğini değiştirmek için uğraşmaktadır. 

Dini içerik yayınlanması için teknolojik bir merkez.

2020 Şubat ayında İran, teknik bir ofis açtı. Siber uzayda içerik üretme ve paylaşma birliği başkanı olan Sait Maşhadi’ye göre; bu ofisin kurulma nedeni Suriyelilere yönelik dini bir içerik üreterek, İran’a Arap ülkelerinde bir kapı açmaktadır. Suriye kültür bakanlığında bazı kaynaklar AL-HAL NET’e şöyle konuştu: bu birliği kurarak Arap ülkelerinde Şiiliği ve İran kültürünü yaymak için, Suriye ana merkez olacaktır, eskiden Lübnan’da olduğu gibi.

Şam üniversitesindeki öğretmenleri hedef almak.

Son dönemde kültür ve eğitim kurumlarını kurcalayan İran, bahsettiğimiz teknoloji merkezini açmakla yetinmedi, öğrencileri Şii mezhebi benimsemeye  teşvik etmektedir. Şam Üniversitesinde öğrenci işleri ofisinden sorumlu olan Sufyan Muhammet AL-HAL NET’e bunu konuştu: İran’ın Ahlu-albeyt  üniversitesi ile Şam üniversitesi arasındaki imzalanan anlaşmanın amacı üniversitenin kadrolarını kontrol altına almaktadır. Bu hedefi elde etmek için anlaşmaya göre farklı bölümlerde 50 yüksek lisans öğrencisine  burs fırsatı sunulmuş.

İran meseleleriyle ilgilenen Muhammet Al-Mustafa şunu söyledi: bu anlaşma tehlikelidir, İran’ın Suriye eğitim kurumlarında yayılama çabasının bir parçasıdır. Ülkede kurulan Azad İslami, Al-Farabi ve Al-Mustafa üniversitelerinin çalışma politikası Suriye arenasında İran’ın askeri politikasına eşlik etmektedir.

Krize rağmen bir eğlence kompleksi:

Korona salgını yayılmasına rağmen İran bir eğlence kompleksi inşa ederek Şam’ın güneyinde yoksulluk çeken yerel topluma yönelik çalışmalarına devam etmektedir. Şam kırsalında en düşük geçim standartlarına bile sahip olmayan vatandaşlarla dolu olan Al-Huceyra ilçesinde İranlı (Al-Cihad) kurum tarafından bir eğlence kompleksinin bittiği ilan edildi, bu komplekse rejim güçlerinde 2014 te IŞİD tarafından öldürülen Heysem Süleyman’ın adı konuldu.

İlçenin yerel meclisinde eski üye olan Abu Ammar Al-Dimeşki AL-HAL NET için bu komplekse dair şöyle konuştu: İranlı milislerin ana kalesi olan Seyyide Zeynep bölgesinden 1 km uzaktadır, içinde büyük bir park, 3 futbol sahası, bir basketbol sahası ve bir tenis sahası bulunuyor, bina bir duvarla çevrilmiş, üzerinde İranlı milislerinin bayrağına benzeyen renkli bayraklar ve Suriye bayrağı dalgalanıyor, girişinde geniş bir odada Esad, Faylak Al-Kudüs lideri olan Kasım Süleymani ve İran’lı dini lider Ali Al-Hamaney beraberken çekilmiş büyük bir fotoğraf asılıdır.

Dini turizm geri dönüyor:

Mart 2020 de korona salgının başlamasıyla, sağlık bakanlığının verdiği talimatı uygulanarak Seyyide Zeynep ve Seyyide Rukiye türbeleri turistlere kapatılmıştı, ama uzun süren bu kapalılık Suriye hazinesine olumsuz bir etkiye sebep oldu. Suriye turizm ve ulaştırma şirketinin başkanı olan Fayız Al-Mansur’a göre dini turizmden 442 milyon lira gelir oluyor, 75 Iraklı turizm şirketi yoluyla Suriye’deki dini mezarlıklara turist gezileri düzenleniyor. Suriye içişler bakanlığından Şam’a gelen dini turist gruplara izin alındı, ancak turistlerin Iraklı olması şartıyla.

Muhalefete bağlı olan Suriye geçici hükümetinde Şam il meclisinde üye olan Sattar Slik şunları söyledi: Şam ve kırsalına düzenlenen dini turizm gezileri devrimin çatlak vermesinin bir sebebidir, kutsal alanları koruma bahanesiyle Suriye rejimi tarafından İran milislerine savaşa dahil olmaları için yol açıldı ve şimdi ülkenin genelinde, özellikle Şam’da İran’ın kültürel yayılaması belirgin bir şekilde göze çarpmaktadır.

---